Misschien bent u geïnteresseerd in nog meer Bijbelstudies over de gemeente, klik op:
www.evangelisch-nieuws.nl
Wie heeft de leiding in de gemeente – De meeste plaatselijke gemeenten in ons land hebben een predikant, voorganger, opziener of een voorgaande oudste (1 Tim.5:17), wat in feite verschillende namen zijn voor dezelfde functie. Hoewel de Bijbel ook spreekt over voorgangers in het meervoud (zie Hebr.13:17), is men in ons land meestal gewend aan één voorganger per gemeente, met verschillende oudsten als medebestuurders. In principe kunnen er Bijbels gezien ook meerdere voorgangers in een gemeente zijn, bijvoorbeeld als dit door de grote van een gemeente noodzakelijk is.
Oudsten
Oudsten of medebestuurders hebben een belangrijke taak, als het goed is zijn ze zelfs instaat om aan te vullen wat er eventueel aan de bediening van de voorganger ontbreekt. Want een voorganger is net als ieder ander, een mens met beperkingen. Sommige mensen denken dat een voorganger (of voorgaande oudste), alle bekwaamheden in zich heeft die voor een gemeente nodig zijn. Maar dat is natuurlijk niet zo, want dan zou hij een soort super-mens moeten zijn.
Omdat sommige gemeenten teveel van hun voorganger verwachten is vaak het gevolg dat ze het niet volhouden en in een burn-out terecht komen. Dit kan voorkomen worden als er oudsten zijn die begrip hebben voor hun voorganger en die, elk met hun eigen roeping, taak of bediening, hem ondersteunen. Alleen door elkaar aan te vullen, zullen ze naar een sterk en harmonieus geheel groeien.
Verschillende gaven
De Bijbel heeft het daarom ook over verschillende gaven, bedieningen, taken die aan de gemeente gegeven zijn. Lees 1 Corinthiërs 12: 28 “God nu heeft sommigen in de gemeente een plaats gegeven: ten eerste apostelen, ten tweede profeten, ten derde leraars, vervolgens krachten, daarna genadegaven van genezingen, vormen van hulpverlening, bestuurlijke gaven, allerlei talen”.
God geeft wel aan iedere bediening zijn eigen gezag en zalving, er kan dus beslist verschil zijn in gezag en bediening, maar toch hebben ze (als het goed is) elkaar ook weer wel erg hard nodig. Het respecteren van elkaars roeping en bediening en de bereidheid praktisch uit te leven wat Filip.2:3,4 zegt, is de voorwaarde tot een sterk bestuur.
“Doe niets uit eigenbelang of eigendunk, maar laat in nederigheid de een de ander voortreffelijker achten dan zichzelf. Laat een ieder niet alleen oog hebben voor wat van hemzelf is, maar laat een ieder ook oog hebben voor wat van anderen is”. Filip. 2:3,4.
Diaken
Hier gaat het dus om bestuurders in de gemeente, maar daarnaast zijn, als het goed is, ook allerlei mensen belast met gedelegeerde verantwoordelijkheden en praktische taken, die nodig zijn voor het goed functioneren van de gemeente, in de breedste betekenis van het woord. In het Nieuwe Testament komen we de term ‘diaken’ tegen dat in principe een algemene benaming is voor elke man of vrouw die een dienende taak vervult. (Lees Hand.6)
De roeping
Het is in de maatschappij heel normaal om een ambitie te hebben en ergens voor te gaan. En we zien ook steeds meer binnen de gemeente dat mensen een ambitie hebben om bijvoorbeeld oudste, voorganger of om gemeente leider te worden, op welke manier dan ook. Eigenlijk is dat alleen maar toe te juichen en moeten we zulke mensen aanmoedigen om zich vooral zoveel mogelijk te bekwamen, zodat ze bruikbaar kunnen zijn, maar wel….als God ze roept en de weg ook voor ze geopend wordt. Die roeping is heel erg nodig, in de dienst van God is geen sprake van jezelf profileren. In de Bijbel lezen we over de roeping van bijvoorbeeld Aäron en dat niemand zich deze plaats kan toe-eigenen, het moet ons van God gegeven zijn.
Hebreeën 5 :4 en 5 zegt: “Niemand kan zich die waardigheid toe-eigenen, men wordt daartoe door God geroepen, zoals ook met Aäron gebeurde. Christus heeft zich de eer hogepriester te worden, evenmin zelf verleend, dat deed degene die tegen Hem zei: “Jij bent mijn zoon, Ik heb je heden verwekt” (Psalm 2:7).
We zijn dus zeker geen dienaar van God op grond van onze opleiding of i.d., maar op grond van Gods keuze (Lees over Paulus roeping in Galaten 1:1).
Leiderschap is dus voorbehouden aan een ieder die door God geroepen wordt, dus niet iemand die alleen door ambitie gedreven wordt. En ook, een leider wordt verkozen uit het volk en heeft daardoor dus draagvlak. Hij bemiddelt tussen God en de mens en door zijn eigen menselijke zwakheid kan hij begrip voor andere mensen opbrengen.
De gemeente van de Heer is niet democratisch
De afgelopen jaren is er een grote culturele omslag geweest, in vele lagen van de bevolking. Waar men vroeger een gezags-relatie had met mensen die leiding geven, is dat nu veranderd. Dit alles heeft te maken met een vergaande democratisering van de maatschappij. Dit is een proces dat helaas ook binnen de gemeente steeds meer voorkomt en zelfs verlammend kan werken op het functioneren van de leiding in de gemeente. Wanneer je namelijk als gemeente leider bij iedere stap in overleg moet treden met de gehele gemeente, werkt het verlammend. Een leider moet het vertrouwen en dus het mandaat van de leden krijgen, om beslissingen te nemen indien nodig. Een voorganger is de leider die voorop loopt en die de richting of visie bepaald van de gemeente. Uiteraard zal een verstandige leider altijd eerst in overleg gaan met de oudsten en/of diakenen van de gemeente. Maar in het enkele geval dat men er samen niet meer uitkomt, heeft hij wel een beslissende stem. Want anders ben je als gemeente een stuurloos schip.
Zie Hebreeën 13:17 “Gehoorzaam uw voorgangers en volg hun aanwijzingen op. Zij waken over u, en moeten zich daarvoor verantwoorden. Zorg ervoor dat ze hun werk met vreugde kunnen doen en geen reden tot klagen hebben, want dat zou voor u nadelig zijn.”
De gemeente is dus in beginsel niet democratisch, dit lezen we nergens in de Bijbel. Jezus is het hoofd van de gemeente en Hij bestuurt Zijn gemeente doormiddel van geroepen dienstknechten van God. Het is ook zeker waar, dat de Heer niet houdt van rebellie tegen leiderschap dat echt van Hem komt. Laat iedereen zich dat realiseren die rebelleert tegen de leiding in de gemeente, we strijden mogelijk niet tegen een mens, maar tegen God.
Dit blijkt bijvoorbeeld uit 1 Thes. 5:12,13 “En wij vragen u, broeders, hen te erkennen die onder u arbeiden, u leiding geven in de Heer en u terechtwijzen en hen uitermate hoog te achten in liefde, om hun werk. Leef in vrede met elkaar”.
Zie ook 1 Petrus 5: 1-6 waar Petrus zegt tot de ‘jongeren’, dat ze zich moeten onderwerpen aan de ‘oudsten’, die de leiding hebben in de gemeente.
Toch moeten gemeente leiders ook niet heersen
Ondanks dat er geen democratie is in de gemeente van de Heer, moeten leiders toch ook niet heerszuchtig willen zijn, maar juist dienend. Leiders horen de gemeente zodanig te dienen dat zij een voorbeeld voor de gemeente zijn. Dat betekent dat leiders niet over anderen als een koning mogen heersen. Vóór de oproep van Petrus aan de jongeren tot onderwerping, besteedt Petrus vier verzen aan een oproep aan de oudsten. Hij zegt onder meer dat zij goed toezicht moeten houden, en de ‘kudde van de Heer’, vrijwillig en niet gedwongen moeten leiden. Ook zegt Petrus dat hun houding niet gekenmerkt mag worden door schandelijke winzucht, of eigen belang en evenmin door heerszucht. En hij zegt dat de oudsten de overige gelovigen in hun leven een voorbeeld ter navolging moeten geven. Dit houdt in dat de oudsten ook de andere gelovigen moeten voorleven wat nederigheid en dienen is. Dit betekent tevens dat een leider die zelf geen houding van nederigheid en dienen heeft, niet hoeft te verwachten dat de leden zich wel aan hem zullen onderwerpen.
Dominant of manipulerend leiderschap ontstaat wanneer leiders hun eigen belang laten gelden, boven het belang van de mensen aan wie zij leiding geven. Geestelijke leiders moeten op de eerste plaats GEESTELIJKE leiders zijn, dus vol zijn van Gods Geest en zich door Hem laten leiden. Pas dan zijn ze in staat de gemeente te leiden.
Kenmerken en verschillen van leiderschap in de gemeenten
Heerzuchtig leiderschap | Dienend leiderschap | |
---|---|---|
1 |
Er wordt door de leiding voortdurend en langdurig beslag op je gelegd, zodat er geen ruimte is voor het gezin |
Een leider moet de gemeenteleden stimuleren om de juiste balans te vinden. |
2 | Wanneer leiders de leden vooral beschouwen als hulpjes, die de leiders moeten ondersteunen. Om ze vervolgens voor alles te gebruiken | Leiders moeten er alles aan doen dat de leden toegerust worden om zelf vanuit Gods kracht te dienen. (Efeze 4:11-15) |
3 | Leiders die zich snel bedreigd voelen door talentrijke leden en hen liever aan de kant schuiven i.p.v. hen te bevestigen | Leiders moeten delegeren en anderen stimuleren hun talenten zoveel mogelijk te ontwikkelen. |
4 | Leiders die er voor zorgen dat gemeente leden niet leren om zelf geestelijke autoriteit te ontwikkelen, zodat ze afhankelijk blijven van zegeningen van leiders | Leiders moeten erop gericht zijn dat leden van de gemeente geestelijk groeien naar volwassenheid. |
5 | Leiders die niet open staan voor waarschuwingen of correctie van ‘gewone’ leden, ook al komen die voort uit een zuiver hart | Leiders behoren ook niet bevreesd te zijn om hun zwakheid te tonen en correctie te aanvaarden |
6 | Leiders die zich vergaand in de persoonlijke levenssfeer van de leden mengen | Leiders die beseffen dat iedereen uiteindelijk voor zichzelf verantwoordelijk t.a.v. God. Leiders hebben het recht niet anderen te controleren |
7 | Leiders die door een grote nadruk op status, titel, onbereikbaar zijn voor ‘gewone’ gemeente leden | Leiders die vooral naast de leden van de gemeente staan. Bereikbaar en benaderbaar voor iedereen |
Conclusie
Er is leiding en gezag nodig in de gemeente, maar dan wel gezag wat door God is aangesteld. Evangelie gemeenten behoren geen ministaten en evenmin bedrijven te zijn. De hiërarchie in de gemeente is niet als tussen directeuren en ondergeschikten. Geestelijk leiders moeten vooral tussen de mensen staan en niet over hen willen heersen.
Napraten? Dat kan: KLIK HIER
Beste broeder Henk,
Naar aanleiding van dit artikel zou ik je lezers ook graag willen wijzen op de GRATIS studie ‘Podium en Gemeente’ van CJH Theys.
Rechtstreekse link: http://www.eindtijdbode.nl/studies/evangelie/podium.pdf
Hartelijke groeten en Gods zegen,
A. Klein