door Henk Herbold
Opvoeden als ze baby zijn?
Natuurlijk, in de eerste jaren zullen ouders voornamelijk bezig zijn met de lichamelijke behoeften van hun kind. Het ouderschap zal in de eerste jaren vooral betekenen, je kind voeden en luiers verwisselen. Toch is dat niet helemaal zo. Het is ook dan al van belang om indien mogelijk, hardop voor je kind te bidden, het te zegenen en.. op allerlei eenvoudige manieren kennis te laten maken met de liefde van God. Kinderen krijgen er beslist wel iets van mee, wanneer ouders bijvoorbeeld christelijke kinderliedjes zingen en zo waar ze bij zijn Jezus verheerlijken, bijvoorbeeld tijdens de verzorging. Vergeet niet dat er kracht schuilt in het uitspreken van de naam van Jezus.
Wat betreft de opvoeding. Het klinkt wellicht vreemd, maar hoe klein ze ook zijn, verstandige ouders beginnen al vroeg met de opvoeding. Bijvoorbeeld, het is zelfs beter voor je kind dat ze zo vroeg mogelijk leren, dat ‘nee’ ook een optie kan zijn bij hun ouders. Dat leert ze (en kinderen leren sneller dan men denkt), dat niet alles altijd maar mogelijk of goed voor ze is.
Wat is dat, opvoeden?
Eigenlijk is opvoeden niets anders, dan veilige grenzen aangeven voor je kind, zodat het niet verdwaald of ontspoort raakt in de wereld waarin het straks leven moet. Anders gezegd is opvoeden, je kind zo goed mogelijk sturen en begeleiden naar volwassenheid. Uiteraard is hiermee niet alles gezegd, want ouders zijn nog veel meer dan alleen opvoeders. Ouders zijn als het goed is, ook emotioneel betrokken bij hun kind en in deze tijd misschien nog wel meer als vroeger. Dat komt mede doordat gezinnen kleiner zijn en ouders zich meer bezig kunnen houden met hun kinderen dan vroeger. Maar er is daardoor ook een gevaar. Je kunt namelijk zo emotioneel betrokken zijn bij je kind, dat het stellen van grenzen (‘nee’) steeds moeilijker wordt en niet zelden ook totaal ontbreekt. De gevolgen zijn dan vaak dramatisch. Wanneer je kind zich gaat misdragen op een bepaalde leeftijd, is de rem er volledig af en dit leidt absoluut tot enorme conflicten in huis. Vaak is er na verloop van tijd ook geen weg terug meer. Niet altijd, maar in veel gevallen ligt de basis van de conflicten die we met onze kinderen hebben, in de manier waarop we ze zelf hebben opgevoed. Ouders die bijvoorbeeld bang zijn om een keer ‘nee’ te zeggen tegen hun kinderen, zullen op een dag met de gevolgen van hun opvoeding te maken krijgen. Je kind accepteert eenvoudig geen nee meer. Respect voor ouders hebben kinderen maar zelden uit zichzelf, meestal moeten ouders het hun kinderen op jonge leeftijd aanleren. Doen ze dat niet, dan is later een respectloze houding ten aanzien van iedereen die boven onze kinderen komt te staan, te verwachten, met uiteraard de nodige nare gevolgen voor henzelf.
Een christelijke opvoeding, hoe zit dat?
Voor een christelijk opvoeding willen we ook nog de principes van de Bijbel, over brengen op ons kind. Daarbij is ons eigen gedrag van groot belang. Geloof in God en uiteindelijk een relatie met God, kunnen we onze kinderen niet geven, maar we kunnen onze kinderen het wel voorleven, dus laten zien in ons dagelijks leven wat het betekent om een christen te zijn. Daarvoor is het natuurlijk wel noodzakelijk, om zelf een levende relatie met Jezus te hebben. Een levende relatie met Jezus betekent ook dat we onszelf volledig aan Hem hebben toegewijd, Jezus is dan nummer één in ons leven, huwelijk en gezin. Onze kinderen merken haarscherp op of dat het geval is bij ons. Ouders die zelf wel eens vuile taal gebruiken, of bij meningsverschillen elkaar uitschelden e.d., kunnen verwachten dat hun kinderen weinig vertrouwen zullen hebben in wat we zeggen over onze relatie met God.
Onze kinderen moeten het voorbeeld in ons zien, daarna kunnen we pas hopen en verwachten dat ze ons zullen navolgen. Het is nog steeds een gave van God met een grote verantwoordelijkheid, als kinderen aan ons zijn toevertrouwd. Dat besef maakt ons als ouders ook nederig. Het dringt ons om voor onze kinderen dagelijks te bidden en vertrouwen te hebben in God en Zijn Woord en niet in onze eigen zogenaamde opvoedings- deskundigheid.
Opvoeden is een immens zware taak.
Opvoeden is het proces waarbij de ouder het kind begeleidt in het volwassen worden. In dit proces staan ouders voor een immens zware taak, die men zonder de hulp en de wijsheid van God, niet goed aan kan. Men heeft de wijsheid van God nodig en de Heer belooft het ons als we er om bidden. Lees wat de Bijbel zegt in Jac.1:5 “Indien echter iemand van u in wijsheid te kort schiet, dan bidt hij God daarom, die aan allen geeft, eenvoudigweg en zonder verwijt; en zij zal hem gegeven worden.”
De Bijbel is eerlijk.
Maar de Bijbel is ook een eerlijk boek, daarom kunnen we er juist zoveel van leren. De Bijbel stelt de werkelijkheid nooit mooier voor dan ze is. Eén van de meest sprekende voorbeelden van een falende opvoeding, is wel de opstelling die Eli koos ten opzicht van zijn beide zonen Hofni en Pinehas, we lezen hierover in 1 Sam. 2: 27 e.v. en 3: 13. Ze deden echt alles wat God verboden had: van het heiligdom in Silo hadden ze zo ongeveer een bordeel gemaakt terwijl ze in eigen voordeel sjoemelden met de offers. Desondanks lezen we dat Eli zijn zonen er niet op had aangesproken. We lezen zelfs dat hij zijn zonen er nog niet eens kwaad om had aangekeken.
Deze geschiedenis laat wel heel treffend zien wat de gevolgen zijn, als de gezagsverhouding tussen ouder en kind helemaal weg is. Eli heeft zijn zonen toen ze ongehoorzaam waren, geen strobreed in de weg gelegd (1 Sam. 4: 11 en 17) en dat terwijl hij verantwoordelijk voor ze was.
Verschil in gezag en verantwoordelijkheid.
Het klinkt niet modern, maar toch weten we uit het Woord van God dat er een duidelijk verschil is in gezag en verantwoordelijkheid tussen de ouders en het kind. (Lees Efeze 6:1 en 2) Uiteindelijk komt elk gezag bij God vandaan en de basiswet bij God is: “er is geen vrijheid zonder gebondenheid”. Kinderen willen graag vrij zijn, maar deze vrijheid is een schijnvrijheid. als het leidt tot wetteloosheid of losbandigheid. Echte vrijheid is ook “gehoorzaam” willen zijn aan God en anderen die boven hen gesteld zijn. Want pas als kinderen leren te leven onder gezag en onder regels, komt er rust. Jesaja 48:18: “Och dat gij naar Mijn geboden luisterde; dan zou uw vrede zijn als een rivier en uw gerechtigheid als de golven der zee“.
Het is echter wel de verantwoordelijkheid van de opvoeder, om zijn gezag uit te oefenen binnen het kader van een ‘vertrouwensrelatie’ tussen ouders en kind, dat wil zeggen dat de ouder zoveel mogelijk het gesprek moet aangaan met het kind, op een vertrouwelijke manier en niet met verbaal geweld z’n zin moet doordrukken. Het gezag van de ouder is er namelijk niet op gericht om macht uit te oefenen, dus om de wil van de opvoeder door te drukken, maar om een kind ‘te leren’ zich aan regels te houden en zodoende rust te vinden. Het uiteindelijk doel is om van het kind een evenwichtige, zelfstandige volwassene te maken. Alleen als een kind vertrouwen heeft in de ouder, zal het gemakkelijker bereid zijn het gezag van de ouder te accepteren.
Ja, ouders zijn verantwoordelijk, maar niet alleen in wat ze verbieden of zeggen tegen hun kinderen, maar ook op de wijze waarop ze dat doen. Een vader of moeder die regelmatig in woede uitbarsten, tegen elkaar of ook als een kind gecorrigeerd moet worden, zal vroeg of laat de negatieve gevolgen terug zien bij hun kinderen. Want deze kinderen zullen makkelijker geneigd zijn om hen ook daarin na te volgen, met alle kwalijke gevolgen van dien. Daarom ouders moeten zich beheersen en zo nodig God daarom bidden. In de Bijbel staat in Eph.6:4 “En gij, vaders, verbittert uw kinderen niet, maar voedt hen op…” Wat hier voor de vaders geldt, geldt natuurlijk voor alle opvoeders.
Tenslotte wil ik nog graag benadrukken dat een echt christelijke opvoeding meer is dan kinderen christelijke gedragsregels bijbrengen. Want je kun onmogelijk van een christelijke opvoeding spreken als we niet zelf het voorbeeld zijn in het navolgen van Jezus. Alleen een opvoeding waarin Christus centraal staat, verdient die naam. Laten we als ouders geen blokkade zijn voor onze kinderen, maar juist een deur naar Jezus toe, door voor onze kinderen het evangelie zichtbaar maken, d.m.v. ons voorbeeld. Dit is de beste bagage die we ze mee kunnen geven.
Praktische aanwijzingen
1. We kunnen onze kinderen in principe niet tegen alles beschermen. Vaak denken we eerst dat we hen kunnen beschermen, maar moeten we het later opgeven. Het is nog beter om dagelijks te bidden voor je kind en God te vragen om bescherming. Daarom bidt als ouders dagelijks voor uw kinderen, doe het zo mogelijk samen en noem ze één voor één in uw gebed.
2. Het is belangrijk om je kind zo snel mogelijk mee te nemen naar een kerk of evangelie gemeente. De omgang met andere gelovigen zal je kind helpen in het dienen van God. Wees ook zelf vooral trouw in het bezoeken van de bijeenkomsten, we hebben de steun van medegelovigen nodig. Onze kinderen zullen hopelijk ons voorbeeld willen volgen.
3. Lees zo mogelijk, al vroeg een eenvoudige kinderbijbel met uw kinderen en leer ze enige tijd te nemen om te luisteren. Bidt samen met ze, ga ze daarin voor. Alleen als men hier vroeg mee begint, zal het later geen problemen geven. Het wordt veel moeilijker om dit later nog in te voeren. Het is goed om, als ze wat ouder worden, hen zelf te laten lezen en met hen erover te spreken. Leer ze voor elkaar te bidden.
4. Leer uw kinderen zo vroeg mogelijk dat in uw huis Jezus gediend wordt en dat van iedereen, van jong tot oud, verwacht wordt dat men rekening moet houdt met Gods Woord. Wees zelf een voorbeeld en wees ook bereid toe te geven als er iets verkeerd ging, uw kinderen zullen daarvan leren.
5. Wees ook vooral consequent in hetgeen u tot uw kinderen zegt. Het is niet goed als ouders de ene keer iets verbieden en het de andere keer weer toestaan. Zorg dat u ALTIJD één lijn trekt met uw partner en bespreek mogelijke meningsverschillen NOOIT waar uw kinderen bij zijn.
6. Ouders moeten ook werken aan de ontwikkeling van zelfvertrouwen bij kinderen. Door positieve bevestiging, liefdevolle correctie en tegelijk open communicatie. Ouders die hun kinderen alleen maar wijzen op hun tekortkomingen en nooit eens hun waardering uitspreken voor wat ze wel goed hebben gedaan, ontmoedigen hun kinderen. Elk mens heeft ook bevestiging en waardering nodig en misschien kinderen nog wel het meest.
7. Het is tevens van belang om in te zien, dat het bij de opvoeding er niet om gaat dat onze kinderen voldoen aan onze dromen en idealen, dus die van de ouders. We moeten ook niet verwachten, dat onze kinderen ‘wel’ zullen bereiken wat wij mogelijk ‘niet’ bereikt hebben. Dit kan een zware last leggen op het kind, terwijl het er veel meer om gaat dat het leert beantwoorden aan de bedoeling die God met zijn of haar leven heeft.
Advies nodig: mail ons gerust u krijgt altijd antwoord: KLIK HIER.
Of kijk op onze website : www.christelijk-huwelijk.nl
Wat zegt de Bijbel...? 