door Henk Herbold
Hoe het begon.
In tegenstelling tot wat veel mensen zeggen, is het huwelijk niet iets dat mensen hebben bedacht. Natuurlijk waren de omstandigheden bij het eerste huwelijk in de Bijbel, van Adam en Eva, niet hetzelfde als in deze tijd. Er was geen burgerlijke stand, geen bevolkingsregister waarin je als gehuwd werd geregistreerd, geen trouwambtenaar. Maar in plaats daarvan was God de trouwambtenaar, Hij sloot zelf het huwelijk en registreerde het ook in de hemel. Ook vandaag worden er nog huwelijken geregistreerd in de hemel. (Lees meer: www.christelijk-huwelijk.nl)
In Efeze 5:22-24 schrijft de apostel Paulus uitgebreid over gehuwden. Daar valt voor het eerst op dat hij ook spreekt over de ‘onderdanigheid’ van de vrouw t.a.v. haar man. Toch is het opmerkelijk dat juist bij de instelling van het huwelijk in Genesis 2:24 de onderdanigheid van de vrouw helemaal geen onderwerp is. Je leest daar alleen dat de man zijn ouders moet verlaten en dat hij zich moet hechten aan zijn vrouw en dat die twee één vlees worden.
In de tien geboden wordt later wel gesproken over huwelijkse trouw, maar ook daar staat niets over onderdanigheid. In Spreuken 31 staat van alles over de ideale vrouw, maar weer helemaal niets over onderdanigheid. En zelfs in de Bergrede spreekt Jezus over het huwelijk en benadrukt ook dat een man zijn vrouw niet zomaar mag wegsturen, alleen bij overspel en ook dat een man die een andere vrouw begeert, een vorm van overspel pleegt. Maar Jezus heeft het weer niet over onderdanigheid. Ook zegt Jezus nergens in de evangeliën dat vrouwen onderdanig moeten zijn, in de zin dat ze op de tweede plaats komen. Integendeel, Hij schuift ze juist naar voren. Vrouwen diende ook Jezus, de eerste die Jezus na Zijn opstanding ontmoette was een vrouw, namelijk Maria. Zij was ook de eerste die de opdracht kreeg om de boodschap van Zijn opstanding te verkondigen.
Wat is onderdanigheid?
Wat heeft Paulus in Efeze 5 dan bedoeld met onderdanigheid? Het betekent zeker niet dat een vrouw alleen maar ‘ja’ moet zeggen en de man dus in alles z’n zin moet geven. Het is niet normaal als een vrouw op geen enkele manier een eigen mening mag hebben en als een soort robot door het huis heen loopt, of een slaaf van de man is.
Als het goed is vorm je als man en vrouw juist steeds meer een ‘team’ in het huwelijk, waarin geen sprake is van competitie maar juist van gelijkwaardigheid, je wordt samen één. Onderdanigheid kan nooit betekenen dat de vrouw de man naar de ogen moet kijken en hem altijd gelijk moet geven. De man is ook zeker niet ‘meer’ als zijn vrouw in Gods ogen. In 1 Kor.11:11 staat: ‘En toch in de Here is evenmin de vrouw zonder de man iets als de man zonder de vrouw’. In Gal.3:26-28 lezen we dat voor God man en vrouw gelijk zijn.
Wat betekent die onderdanigheid waar Paulus het over heeft dan wel? Het heeft te maken met het verschil in verantwoordelijkheid voor God. Het betekent dat niet de vrouw maar de man in de eerste plaats de verantwoording draagt voor zijn gezin ‘ten aanzien van God’. Zo heeft God dat dus bedoeld. In die zin, de man is geroepen om zijn gezin als de priester in huis te leiden vooral in het geestelijke, dus het gezamenlijk gebed, het lezen van de Bijbel, het gaan naar de samenkomsten, het onderwijzen van zijn gezin. Bijbels gezien mag hij verwachten dat zijn vrouw in de eerste plaats hem in die taak zal steunen. In ieder geval is dit een grote verantwoording die hij niet kan afschuiven op zijn vrouw. (Efeze 5:26, 27 en 29). Helaas gebeurd dat ook en in dat geval moet de vrouw wel aanvullen waar hij in te kort schiet, maar dat is niet zo door God bedoeld.
Belangrijk is ook om vers 21 van Efeze 5 te lezen. Daar begint Paulus voorafgaande aan zijn les over het huwelijk, om te zeggen: ‘Weest elkaar onderdanig in de vreze van Christus’, dus wij allemaal, ongeacht man of vrouw worden aangemoedigd om elkaar te dienen of te helpen. De vraag voor gehuwden is dus niet, hoe kan ik het meest aan mijn trek komen in het huwelijk, maar hoe kan ik die ander helpen om gelukkig te worden. Het aparte van echte liefde is nu, dat naarmate we die ander gelukkiger zien worden, we zelf ook gelukkig worden. Het heeft dus met elkaar te maken en het straalt zelfs af op onze omgeving. Vandaar ook dat Paulus in Efeze 5 vrijwel direct overstapt van het ‘elkaar onderdanig wezen in het huwelijk’ naar hoe dat wordt uitgewerkt in het gezin tussen ouders en kinderen.
Paulus heeft dus beslist iets anders bedoeld als slaafse gehoorzaamheid aan elkaar. Het principe ‘weest elkaar onderdanig in de vreze van Christus’, betekent dat je respect voor elkaar hebt en dat je in principe de bereidheid hebt om de ander te dienen indien nodig. Anders gezegd, we moeten niet meer onszelf in het centrum plaatsen, maar de ander. Dit staat haaks op een egoïstische levenshouding wat juist de grootste bedreiging is voor ons huwelijk.
Ik-gerichte levenshouding
We kunnen rustig zeggen dat egoïsme vaak het grote, fundamentele probleem is bij een disfunctionerende relatie en de vijand is in elk huwelijk. Onderdanigheid in de betekenis van respect en dienstbaarheid, staat daar lijnrecht tegenover. Deze uitleg van vooral, wederzijdse dienstbaarheid aan elkaar, is erg moeilijk en soms onmogelijk te begrijpen voor mensen die de Heer Jezus niet kennen en/of de gezindheid van Jezus missen (Filip.2:5).
Omdat het denken in de wereld om ons heen, meestal te veel gericht is op het eigen belang. Jezelf aan een andere persoon geven, je rechten opgeven voor een ander, je eigen verlangens opzij schuiven zodat de verlangens van een ander gerealiseerd worden; dat doet niemand instinctief, dus vanzelf. Er is niets onnatuurlijker dan dat! Het is misschien wel vrijwel onmogelijk, behalve als de Geest van God dit in je leven doet en je helpt om een niet ik-gericht leven te hebben in je huwelijk.
Onderdanig naar elkaar, betekent dus dat je de controle verliest over je eigen leven en je gaat richten op wat je samen hebt. Als je je huwelijk tot een succes wilt maken zul je dus bij heel veel beslissingen, wensen en verlangens in de eerste plaats rekening moeten gaan houden met de ander. Deze vorm van onderdanigheid is wel de basis van een gelukkig huwelijk.
Mijn vrouw en ik hebben in de loop van jaren met honderden echtparen gesproken die relatie problemen hadden. Onze ervaring is dat de weg tot herstel vaak is, om te leren iets te gaan doen aan de ik-gerichte levenshouding. Je wordt feitelijk pas gelukkig als je de ander gelukkig kan maken. Dit vraagt een totaal andere manier van denken die alleen God ons kan geven. Zulke huwelijken zullen altijd slagen, want wanneer het fundament goed is zal het huis wat erop gebouwd wordt stevig staan, het kan zelfs tegen de stormen.
Let op: je huwelijk wordt getest in de storm, want pas dan zal blijken wat onze liefde en belofte van trouw aan elkaar en aan God waard is geweest.
Misschien wilt u er over doorpraten, dat kan, u krijgt altijd antwoord: KLIK HIER.
Wat zegt de Bijbel...? 