Categorie archief: sabbat

In het vierde gebod van de tien geboden, spreekt God Israël over de Sabbat (Exodus 20:8-11). Het was voor Israël de opdracht van God, om op de Sabbatdag een rustdag te houden. Voor gelovige Joden is dit nog steeds erg belangrijk, onder christenen wordt er echter verschillend over gedacht.

Sommigen beweren dat koning Constantijn, die leefde in 321 na Christus, de Sabbat van de zaterdag in zondag “veranderde”. Het is waarschijnlijk dat deze Constantijn dit gedaan heeft om vooral de Joden te dwingen, niet meer op zaterdag hun Sabbat te vieren. De geschiedenis leert ook dat hij Joden heeft willen dwingen om christenen te worden. Maar in tegenstelling tot wat wordt beweerd, is het is niet waarschijnlijk dat de verandering van de zaterdag naar de zondag, ook nog iets betekende voor de christenen. Geschiedkundig is daar geen bewijs voor.

Bijvoorbeeld van de Nieuw Testamentische gemeente in het boek van handelingen, weten dat ze ‘elke dag’ samen kwamen om God te dienen en dus zeker niet alleen op de zaterdag. We lezen in Hand. 2:46-47 ‘En zij bleven dagelijks eensgezind in de tempel bijeenkomen, en terwijl zij van huis tot huis brood braken, namen zij gezamenlijk voedsel tot zich, met vreugde en in eenvoud van hart en zij loofden God en vonden genade bij heel het volk. En de Heer voegde dagelijks mensen die zalig werden, aan de gemeente toe’.

Maar, als er toch een dag in de week geweest moet zijn, waarop Christenen bij voorkeur elkaar zouden ontmoetten, dan moet het wel de opstandingsdag van Jezus geweest zijn, dat is de eerste dag van de week (dus onze zondag) niet de Sabbat (onze zaterdag), zie o.a. Hand.20:7 ‘En op de eerste dag van de week, toen de discipelen bijeengekomen waren om brood te breken, sprak Paulus hen toe, omdat hij de volgende dag wilde vertrekken; en hij liet zijn toespraak voortduren tot middernacht’.

Dat was ook de dag waarop ze hun offergave moesten brengen, lees 1 Cor. 16:2 ‘Op elke eerste dag van de week moet ieder van u bij zichzelf iets opzijleggen om op te sparen wat in zijn vermogen is, opdat de inzamelingen niet pas dan gehouden worden, wanneer ik gekomen ben’.

Welk verband is er met de schepping?
Voorstanders voor het houden van de sabbat beweren vaak, dat God de Sabbat in Genesis bij de schepping al instelde. Er staat immers in het eerste Bijbelboek, dat God rustte op de zevende dag (Genesis 2:3). Dit zou dan al het begin zijn van de Sabbat, want ook in Exodus 20, waar de tien geboden beschreven staan, wordt bij het vierde gebod over de rust van God op de zevende dag van de schepping gesproken.

Er bestaat echter toch geen echte Bijbelse opdracht tot het vieren van de Sabbat, in de periode tussen Adam en Mozes. Geen enkele Bijbeltekst wijst daarop. De viering van de Sabbat begon duidelijk pas toen Israël de tien geboden ontving en was een bijzonder teken tussen God en Israël. In Deuteronomium 5 geeft Mozes de tien geboden aan de volgende generatie van Israëlieten. Nadat Mozes in verzen 12-14 gebiedt dat de Sabbat in ere moet worden gehouden, geeft hij de reden dat de Sabbat aan Israël was gegeven: ‘Bedenk dat u zelf slaaf was in Egypte totdat de HEER, uw God, u met sterke hand en opgeheven arm bevrijdde. Daarom heeft hij u opgedragen de Sabbat te houden’ (Deut. 5:15).
Lees verder →

Het vierde gebod uit de tien geboden spreekt over de sabbat. Het was de opdracht van God om op de sabbatsdag een rustdag te houden. Voor gelovige joden is dit nog steeds erg belangrijk, onder christenen wordt er echter verschillend over gedacht.

Eerst even een opmerking vooraf. Sommige mensen maken van het houden van de sabbat op de juiste dag een enorm groot punt, maar ze staan er veel minder bij stil wat nu feitelijk het doel van de sabbat is. De sabbat er is in ieder geval voor ons en wij niet voor de sabbat

Lees Marcus 2:27 En Hij zeide tot hen: De sabbat is gemaakt om de mens, en niet de mens om de sabbat.

Het is belangrijk dat de mens rust neemt en tijd neemt om met God bezig te zijn, daar gaat het om en dus niet alsmaar doorwerkt. Dat heeft God ons feitelijk door de sabbat duidelijk willen maken. Hoe belangrijk de sabbat ook is voor de gelovige Jood, het is niet meer dan een voorafschaduwing van wat zou komen. De sabbat was er om de mensen rust en kracht te geven, maar uiteindelijk hebben we veel meer nodig dan dat, namelijk rust van binnen, geestelijke rust.

Matteüs 11:28 Komt tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven; neemt mijn juk op u en leert van Mij, want Ik ben zachtmoedig en nederig van hart, en gij zult rust vinden voor uw zielen; want mijn juk is zacht en mijn last is licht.

Het is opmerkelijk dat aansluitend aan dit Bijbelwoord we kunnen lezen in Mat. 12:1-8 over het aren plukken van de discipelen, nog wel op de sabbat en Jezus was daar gewoon bij.
Lees maar: Te dien tijde ging Jezus op de sabbat door de korenvelden en zijn discipelen kregen honger en begonnen aren te plukken en te eten. Maar toen de Farizeeën dit zagen, zeiden zij tot Hem: Zie, uw discipelen doen wat men op sabbat niet mag doen. En Hij zei tot hen: Hebt gij niet gelezen wat David gedaan heeft, toen hij en die met hem waren honger kregen? Hoe hij het huis Gods binnengegaan is en zij de toonbroden hebben gegeten, waarvan hij noch die met hem waren mochten eten, doch alleen de priesters? Of hebt gij niet gelezen in de wet, dat op de sabbat de priesters in de tempel de sabbat schenden zonder schuldig te zijn? Maar Ik zeg u: Meer dan de tempel is hier. Indien gij geweten hadt, wat het zeggen wil: Barmhartigheid wil Ik en geen offerande, dan zou gij geen onschuldigen hebben veroordeeld. Want de Zoon des mensen is Heer over de sabbat.

We lezen hier: Jezus is veel meer dan de sabbat. De sabbat is aan de mens gegeven om te rusten, maar Jezus is Zelf onze werkelijke rust en vrede. De sabbat gaf ons maar voor een korte tijd rust, maar Jezus geeft ons voor eeuwig rust. De sabbat voor de christenen is dus de rust van Jezus zelf, de woorden van Jezus laten hier geen ruimte voor twijfel. Christenen houden dus wel degelijk de sabbat, door in de rust van Jezus te blijven (zie ook Johannes 15:1-8).

Doen christenen die de zaterdag of zondag houden als sabbat, het dan verkeerd? Absoluut niet, het is helemaal niet verkeerd om één dag in de week als sabbat te houden, als we maar erkennen dat de sabbat alleen een voorafschaduwing is van Jezus. Hij is de volmaakte sabbat waarin we eeuwige rust en vrede ontvangen en het zit niet in de dag.

Geen 24 uurs economie.
De reden waarom God de sabbat invoerde is wel degelijk om de mens tot een dag van rust te brengen en daarin gaf God zelf het voorbeeld door op de zevende dag te rusten van het scheppingswerk.

In die zin geloven we nog steeds dat het goed is om een rustdag te houden en is de z.g. 24 uurs economie van vandaag, absoluut tegen de Bijbel. Toen Jezus kwam toonde Hij ons al aan dat de echte sabbat van God veel dieper gaat dan het houden van een dag.

In Romeinen 14:5,6 en in Col.2:16 geeft Paulus duidelijk aan dat het niet van belang is, op welke dag we sabbat vieren: “Deze immers stelt de ene dag boven de andere, gene stelt ze alle gelijk. Ieder zij voor zijn eigen besef ten volle overtuigd. Wie aan een bepaalde dag hecht, doet het om de Here, en wie eet, doet het om de Here, want hij dankt God; en wie niet eet, laat het na om de Here en ook hij dankt God.”

In Colossenzen 2:16 lezen we het volgende: Laat dan niemand u blijven oordelen inzake eten en drinken of op het stuk van een feestdag, nieuwe maan of sabbat, dingen, die slechts een schaduw zijn van hetgeen komen moest, terwijl de werkelijkheid van Christus is.

De eerste christenen kozen voor de zondag in plaats van de sabbat?
Handelingen 20:7 – En toen wij op de eerste dag der week samengekomen waren om brood te breken, hield Paulus een toespraak tot hen en, daar hij van plan was de volgende dag te vertrekken, zette hij zijn rede voort tot middernacht.

We kunnen hier lezen dat de eerste dag van de week, waarop later de eerste christengemeente samen kwam, gewoon onze zondag was: De eerste dag werd ook al heel vroeg als een bijzondere dag gezien.

Volgens deze tekst was het voor de christenen heel gebruikelijk om op een bepaalde tijd op een bepaalde plaats samen te komen om het brood te breken. De opbouw van de tekst geeft de indruk dat het hier in elk geval niet om een eenmalige bijeenkomst gaat.

De ‘eerste dag’ komt in de betekenis van zondag ook een aantal keren voor in het Nieuwe Testament. Een enkele keer wordt ook de achtste dag genoemd, waarmee dan eveneens de eerste dag wordt bedoeld:
■Mattheüs 28:1 – Laat na de sabbat, tegen het aanbreken van de eerste dag der week, ging Maria van Magdala en de andere Maria het graf bezien.
■Marcus 16:2 – En zeer vroeg op de eerste dag der week gingen zij naar het
graf, toen de zon opging.
■Marcus 16:9 – Toen Hij des morgens vroeg op de eerste dag van de week opgestaan was, verscheen Hij eerst aan Maria van Magdala, van wie Hij zeven boze geesten uitgedreven had.
■Johannes 20:19 – Toen het dan avond was op die eerste dag der week en ter plaatse, waar de discipelen zich bevonden, de deuren gesloten waren uit vrees voor de Joden, kwam Jezus en stond in hun midden en zeide tot hen: Vrede zij u.

Het gaat in dit vers om ‘acht dagen later’, dat wil zeggen om de achtste dag na wat in vers 19 verhaald is. Het is opnieuw de eerste dag van de week waarop de discipelen bij elkaar komen. Daaruit volgt niet, dat ze op andere dagen niet samengekomen zijn. Maar wel komt opnieuw de Heer op Zijn opstandingsdag bij zijn discipelen. Daarmee geeft Hij en niet een mens, aan deze dag een bijzondere betekenis heeft en onderscheidt Hij deze dag van de andere dagen.

Dat het de eerste dag van de week betreft, wordt duidelijk wanneer een vergelijking wordt gemaakt met Marcus 8:31.

Jezus stierf op vrijdag (dag 1) en stond op zondag op uit de doden (dag 3).

Voor het aanduiden van deze derde dag wordt hier de uitdrukking na drie dagen gebruikt. Andere voorkomende uitdrukkingen als ‘in drie dagen’ en ‘ten derde dage’ duiden op dezelfde eerste dag van de week. (Lees Marcus 8:31, Mattheüs 20:19, Mattheüs 27:40)

Alhoewel het duidelijk is dat de eerste christenen voor de zondag kozen, zijn er toch geen geboden of wetten die ons verplichten het op deze manier te doen. De ware sabbat is namelijk niet het houden van een dag, maar de diepe vrede in ons hart die ons deel wordt door Jezus offer aan het kruis.
Lees verder →